CÜMLENİN ÖGELERİ, YÜKLEM, YÜKLEM NASIL BULUNUR, ÖZNE, CÜMLE ÖĞELERİ, CÜMLE ÖGELERİ NELERDİR, CÜMLENİN ÖGELERİ KONU ANLATIMI, TÜRKÇE ÖDEVİ, ÖZNE, ÖZNE ÇEŞİTLERİ, GİZLİ ÖZNE, GERÇEK ÖZNE, SÖZDE ÖZNE, TÜMLEÇ, ZARF TÜMLECİ, DOLAYLI TÜMLEC, EDAT TÜMLECİ

Cümlenin Öğeleri

Kelimelerin cümledeki görevlerine cümlenin öğreleri denir. Bir cümlede üç çeşit öğe bulunur.
1. Yüklem: Cümlede yapılan işi, oluşu ya da eylemi bildiren kelimeye yüklem denir.
          Yüklem cümlenin temel öğelerinden biridir. Genellikle cümlenin sonunda bulunur.
          Annen sofrayı kurmaya hazırlandır (hazırlandı yüklem)
Cümlede Yüklemi Bulma Kuralı: Cümlede fiil veya ek fiil olan kelime ya da kelime grubu yüklem olur.
          Yüklemsi fiilimsi olan söz gruplarına cümlecik, yüklemi fiil olan söz gruplarına da temel cümlecik denir.
          Şebnem az önce koşarak bize geldi.
                    yan cümlecik                      temel cümle
2. Özne: Yüklemin bildirdiği işi, hareketi yapan ya da bir oluş içinde bulunan varlığa özne denir.
Cümlede Özneyi Bulma Kuralı: Cümledeki yükleme insanlar için kim, diğer varlıklar için ne soruları sorulduğunda cevap veren kelime ya da kelime grubu öznedir.
          Arkadaşın koştu. (Kim koştu? arkadaşın )
Özne Çeşitleri:
          a. Gerçek Özne: Cümlede özne açık şekilde belli oluyorsa gerçek öznedir.
          Dünya dönüyor (Kim dönüyor? dünya)
          b. Gizli Özne: Bazı cümlelerde özne bllirtilmez. Böyle durumlarda özneyi yüklemin sonundaki eke bakarak buluruz
          Eşyaları alanlar yerine bıraktılar (Bırakanlar kim? Onlar)
          c. Sözde Özne: Aslında özne oladığı halde, özne gibi görünen kelimelerdir.
          İnsanlar vapura doluştu. (Kim doluştu? insanlar - sözde özne)
3. Tümleç: Yüklemi tümleyen ya da kuvvetlendiren kelimelere tümleç denir.
          Serpil kitabı yırttı. (Neyi yırttı? kitabı - tümleç)
Tümleç Çeşitleri: Dörde ayrılır:
          a. Düz Tümleç: (Nesne) Öznenin yaptığı eylemden dorudan doğruya etkilenir
          Ötede çocuk top oynuyor. (Kim oynuyor? çocuk - özne / Ne oynuyor? top - tümleç)
          b. Dolaylı Tümleç: (Nesne) Yüklemin anlamını yer, yön, kalma, çıkma, bakımından tamamlayan tümleçlerdir
          Annem eve gidiyor. (Nereye gidiyor? eve - d. tümleç)
          c. Zarf Tümleci: Yüklemin anlamını zaman, yer, durum bakımından tamamlayan kelimelerdir.
          Akşam oradan geçerek eve gittim. (oradan - zarf tümleci / eve - d. tümleç)
          d. Edat Tümleci: "ile, (-le), için" edatlarıyla birleşerek yüklemi tamamlayan söz öbekleridir.
          Özne ile yüklem arasındaki edat tümleçleri "ne, niçin, ile, kim, için" soruları getirilerek bulunur.
          Babamı görmek için iş yerine gittim. (kimi görmek için? babamı görmek için - edat) [][][]