Home Top Ad

Responsive Ads Here

SESTEŞ KELİMELER, EŞ SESLİ SÖZCÜKLER, ÖZELLİKLERİ

Share:
SESTEŞ KELİMELER, EŞ SESLİ SÖZCÜKLER, ÖZELLİKLERİ (1) (TÜRKÇE DERSİ KONU ANLATIM)

Yazılışları ve okunuşları aynı olduğu halde, anlamları tamamen farklı olan sözcüklere "sesteş" sözcükler denir.

Örnek:

Yüzünde kan lekesi vardı.   -  Sen hala onun söylediklerine kan. 

Ay'a bu ay yeni bir uzay aracı gönderilecekmiş.   -  Yüzünü asma, öbür sınavda yüz alırsın.

Gül sen, gülün olayım.  -  Köyün ortasından geçen çay, çay bahçelerini suluyor.


Sesteş Sözcüklerle İlgili Uyarılar:

=>Sesteş, sözcüklerde kimi zaman yalnızca anlam ayrılığı, kimi zaman da hem anlam hem de tür ayrılığı söz konusu olur.

Örnek:

Saçındaki kır çektiği acıları gösteriyor.      
Elindeki bardağı düşürüp kırdı.               (Hem anlam, hem de tür farklılığı söz konusudur.)

Ayakkabısının bağı çözülmüş.
Bağa girdik, üzüm topladık.                 (Yalnızca anlam farklılığı söz konusudur.)

=>Eş seslilik çoğu kez çok anlamlılıkla karıştırılmaktadır. Oysa sesteşlikte, sözcüğün kazandığı her farklı anlam temel anlam olup bu temel anlamlardan birine bağlı olarak ortaya çıkan yan ya da mecaz anlamlar sesteşlik değil çok anlamlılık olarak adlandırılır.

Örnek:

Gemideki tayfalardan biri kara göründü diye bağırdı.

Kara gecede bir tek yıldız bile yoktu.

Cümlelerinde geçen "kara" sözcükleri eş seslidir.

"Kara yazım gene değişmedi" cümlesinde "kara" sözcüğü bunların sesteşi değil, renk "kara" ya bağlı olarak yapılmış birçok anlamlılıktır.

=>Eş sesli sözcüklerle "ortak kökler" karıştırılmamalıdır. Çünkü ortak kökler arasında bir anlam yakınlığı varken, sesteş sözcükler arasında hiçbir anlam www.netfikir.net yakınlığı yoktur.

Örnek:

boya     Renkli boya, Duvarı boyadı.                           Al bir ata binmişti.

eski      Eski elbise, Araba eskidi.                                Ortak kök  Bana da  gömlek al.             Sesteş

Barış    Barış yapıldı, Yakında barışırlar.                    Kır at yarışmaya giremedi.

                                                                                          Şunu da çöpe at.  


=>Sesteş bir sözcüğün iki farklı anlamını da düşündürecek biçimde kullanılmasıyla oluşan sanatatevriye denir.

Örnek:

Ak gerdana bir ben gerek.                                       (Siyah nokta, I. Tekil kişi)

Ulusun, korkma nasıl böyle bir imanı boğar. (Yüce - büyük, bağırıp ulumak)

=>Sesteş sözcüklerin bir arada kullanılmasıyla oluşan sanata cinas denir.

Örnek:

Geçtikçe bembeyaz giyinenler üçer beşer

Gördüm ki ahiret denilen yerdedir beşer.

Hiç yorum yok

NetFikir.Net Size İnternetten En Güvenilir ve En Pratik Bilgileri Sunmak İçin Düzenlenmiş Bir Web Platformudur. İstek, Öneri ve Eleştirilerinizi Hiç Çekinmeden İfade Edebilir, Sizde Sitemizde Yazar Olabilirsiniz. Ücretsiz Sizinde Bir Web Siteniz Olsun! Web Sitenizin Olmasını İstiyorsanız veya NetFikir Ailesine Katılarak Sizde Yazar Olmak İstiyorsanız Bu Alanımızdan Görüşlerinizi Yazarak Bize Ulaştırabilirsiniz. Güzel Yorumlarınızı Bekliyoruz!